ΤΕΛΟΣ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΡΟΣΙΤΟ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΖΗΤΑ Η ΠΟΜΙΔΑ
Τέλος νομιμοποίησης προσιτό σε όλους, ζητεί, μεταξύ άλλων, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων, στις προτάσεις της σχετικά με τη ρύθμιση των ημιυπαίθριων χώρων, που προωθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος.
Η ΠΟΜΙΔΑ προτείνει τα εξής, ως προς τους όρους της νομιμοποίησης:
1) ΤΕΛΟΣ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΡΟΣΙΤΟ ΣΕ ΟΛΟΥΣ
Λόγω και της οικονομικής κρίσης, το ύψος του τέλους θα πρέπει να είναι σημαντικά χαμηλότερο από την προηγούμενη ρύθμιση, δεδομένου ότι, μόνον έτσι θα υπάρξει ανταπόκριση από το ευρύ κοινό. Η ΠΟΜΙΔΑ κάνει τρεις συγκεκριμένες προτάσεις για το θέμα αυτό:
α) ΟΡΙΣΤΙΚΟ ΤΕΛΟΣ - ΜΗ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΟΤΗΤΑ. Το τέλος της ρύθμισης να καθοριστεί το πολύ στο 8% επί της ανά τ.μ. τιμής ζώνης του συστήματος αντικειμενικών αξιών κάθε περιοχής.
Το τέλος αυτό θα πρέπει να είναι οριστικό και να μην προσαυξάνεται με αναδρομικές χρεώσεις άλλων φόρων & τελών, όπως δημοτικά τέλη, εισφορές ασφαλιστικών ταμείων κ.λπ., όπως προέβλεπε και η προηγούμενη ρύθμιση, ώστε να μην παγιδευτεί ο πολίτης σε άγνωστου ύψους ατέρμονες φορολογικές υποχρεώσεις.
β) ΕΚΠΤΩΣΗ 20% ΛΟΓΩ ΠΑΛΑΙΟΤΗΤΑΣ & ΧΑΜΗΛΩΝ ΠΡΟΣΤΙΜΩΝ. Για τις οικοδομές που αποπερατώθηκαν μέχρι 31/12/2003 να υπολογιστεί μειωτικός συντελεστής παλαιότητας 0,80, όχι μόνον γιατί είναι παλαιότερες, αλλά γιατί τα ισχύοντα πρόστιμα για τις παλαιότερες οικοδομές ήταν σημαντικά χαμηλότερα από αυτά που καθιερώθηκαν για τις νεώτερες οικοδομές.
Πράγματι, αν δεν γίνει αυτό, φαίνεται ότι είναι περισσότερο συμφέρουσα η πληρωμή του χαμηλού προβλεπόμενου (μέχρι 31/12/2003) παλαιού προστίμου (αν υπάρξει σχετική καταγγελία στην Πολεοδομία), παρά του υψηλού κόστους μιας νέας ρύθμισης!
γ) ΕΚΠΤΩΣΗ 40% ΣΤΑ ΥΠΟΓΕΙΑ. Για τους υπόγειους χώρους να υπολογιστεί μειωτικός συντελεστής 0,60. Η προηγούμενη ρύθμιση ορθά καλύπτει και άλλες περιπτώσεις αλλαγής χρήσης νόμιμα δομημένων χώρων στα υπόγεια και ισόγεια των κτιρίων.
Επειδή στα υπόγεια τα εμβαδά των χώρων που έχουν αλλάξει χρήση είναι πολλαπλάσια των ημιυπαιθρίων και πολλά από αυτά βρίσκονται σε περιοχές με υψηλές τιμές ζώνης, η εκτίμησή μας είναι ότι το μέτρο θα σημειώσει πλήρη δημοσιονομική αποτυχία, λόγω του υψηλού κόστους της εισφοράς που θα οφείλουν, η οποία είναι βασισμένη στην τιμή ζώνης α΄ορόφου και άνω.
Το πρόβλημα μπορεί να διορθωθεί αν, ειδικά και μόνον για τους υπόγειους χώρους, χρησιμοποιηθεί για τον υπολογισμό της εισφοράς και ο κλασσικός μειωτικός συντελεστής 0,60 του συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων, δηλαδή μειωθεί το ποσό της εισφοράς υπογείων χώρων κατά 40%.
2) ΠΑΤΑΡΙΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ-ΣΟΦΙΤΕΣ. Η νέα ρύθμιση θα πρέπει να συμπεριλάβει τη δυνατότητα νομιμοποίησης των παταριών καταστημάτων, αλλά και των ημιυπαίθριων χώρων τους, διαφορετικά χιλιάδες καταστήματα σε όλη τη χώρα κινδυνεύουν να κλείσουν λόγω αφαίρεσης της αδείας λειτουργίας τους. Επίσης, στη ρύθμιση επιβάλλεται να συμπεριληφθούν και οι σοφίτες κατοικιών.
Προϋπόθεση για τις ρυθμίσεις αυτές πρέπει να είναι η προσκόμιση διαγράμματος κάτοψης και τομής από μηχανικό ή αρχιτέκτονα που θα βεβαιώνει ότι αυτά βρίσκονται μέσα στον εγκεκριμένο όγκο του περιγράμματος των οικοδομών, ότι δεν έχει γίνει υπέρβαση του ύψους της οικοδομής και ότι υπάρχει στατική επάρκεια του κτιρίου.
3) ΡΕΥΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΔΗΛΟΥΜΕΝΩΝ ΧΩΡΩΝ. Στην περίπτωση δήλωσης αλλαγής χρήσης ισόγειων ή υπόγειων χώρων που έχουν ανεξαρτησία χρήσης (ισόγειες θέσεις στάθμευσης ή υπόγεια που έγιναν κατοικίες, όχι αυθαίρετο κλείσιμο πυλωτών), θα πρέπει ρητά να οριστεί ότι οι χώροι αυτοί θα μπορούν να ρευματοδοτηθούν από τη ΔΕΗ με ιδιαίτερο μετρητή ρεύματος, κάτι το οποίο δεν ήταν σαφές κάτω από την προϊσχύσασα ρύθμιση.
4) ΣΥΝΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΩΝ. Η προισχύσασα ρύθμιση δεν καλύπτει την αστική πλευρά του θέματος, διότι αφήνει όσους καταβάλουν την εισφορά, απροστάτευτους στις τυχόν κακές διαθέσεις κάποιων συνιδιοκτητών της πολυκατοικίας τους, οι οποίοι μπορούν οποτεδήποτε, με βάση τον κανονισμό της, να ζητήσουν από τα πολιτικά δικαστήρια (διαδικασία του άρθρ. 17 παρ. 2 του Κώδ. Πολ. Δικονομίας περί «διαφορών συνιδιοκτητών») την έκδοση δικαστικής απόφασης που θα διατάσσει την κατεδάφιση ή τη βίαιη επαναφορά της χρήσης του σε ότι καθορίζεται από την πράξη σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας του κτιρίου, ακόμη και αν έχει πληρωθεί η εισφορά!
Επειδή πολλές φορές, δυστυχώς, οι δικαστικές αντιδικίες μεταξύ των συνιδιοκτητών διαμερισμάτων πολυκατοικιών φτάνουν στα άκρα, για την νομική ασφάλεια των πολιτών που θα δηλώσουν τους χώρους τους, θεωρούμε απόλυτα αναγκαίο, η νέα ρύθμιση, χωρίς να αλλοιώνει τις διατάξεις ουσιαστικού δικαίου, να ορίζει ότι:
«Στην περίπτωση κτιρίων που υπάγονται στις εν γένει διατάξεις περί οριζοντίου ιδιοκτησίας δεν εκτελούνται δικαστικές αποφάσεις που διατάσσουν την επαναφορά της χρήσης χώρου στην από την πράξη σύστασης προβλεπόμενη χρήση του, εφόσον έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία δήλωσης και καταβολής της εισφοράς του παρόντος».
Συμπερασματικά, για να επιτύχει η νέα ρύθμιση για τους ημιυπαίθριους και να έχει μαζική ανταπόκριση και επιτυχημένο δημοσιονομικό αποτέλεσμα, θα πρέπει να έχει τα εξής χαρακτηριστικά:
Α) Να είναι από κάθε άποψη πιό ελκυστική γιά τον πολίτη από την προηγούμενη.
Β) Να μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις οικοδομές οι οποίες έχουν λάβει οικοδομική άδεια μέχρι και την ημέρα που θα αρχίσει η ισχύς της.
Γ) Να μην δημιουργεί νέες γραφειοκρατικές διαδικασίες και περιπέτειες στους πολίτες που έχουν ήδη καταθέσει δηλώσεις. Κάθε βελτίωση θα πρέπει να ισχύσει αυτόματα και γι' αυτούς.
Δ) Η ρύθμιση βοηθητικών χώρων να μην οδηγεί σε υποχρεωτική επαύξηση των νόμιμων εμβαδών των κύριων χώρων των κατοικιών, διότι τότε πολλοί ιδιοκτήτες κατοικιών με υπόγεια μεγάλων εμβαδών δεν θα προβούν σε καμιά δήλωση, προκειμένου να μην υπαχθούν στα νέα υψηλά τεκμήρια χρήσης κατοικίας!
Τέλος, η ΠΟΜΙΔΑ πιστεύει ότι οι πόροι που θα προκύψουν από την είσπραξη της εισφοράς, θα πρέπει να διατεθούν σε έργα βελτίωσης του περιβάλλοντος, εκ των οποίων το πρώτο πρέπει να είναι η ενεργειακή αναβάθμιση των υπαρχόντων κτιρίων, που είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της «πράσινης ανάπτυξης».