ΣΤΟ ΣΤΟΧΑΣΤΡΟ Η ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗ ΑΠΟ ΑΓΟΡΑΠΩΛΗΣΙΕΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ - ΠΡΟΣ ΑΥΞΗΣΗ ΤΟ ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΟΙΚΟΔΟΜΩΝ (Ε.Κ.Κ.Ο)

Ευθύνες όλων των εμπλεκομένων στη μεταβίβαση σε περίπτωση απόκρυψης φορολογητέας ύλης. Σχεδιάζεται επίσης η αναπροσαρμογή του κόστους εκκίνησης (Κ.Ε.) και του ελάχιστου κόστους οικοδομής (ΕΚΚΟ) στις πραγματικές τιμές και επέκταση του ΕΚΚΟ σε όλες τις οικοδομικές άδειες.

Συνυπόλoγοι θα είναι οι τράπεζες και οι συμβολαιογράφοι κατά τη σύνταξη των συμβολαίων αγοράς ακινήτων, εφόσον διαπιστώνεται αποφυγή καταβολής φορολογητέας ύλης. Το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει να αλλάξει τη νομοθεσία στις αγοραπωλησίες, προκειμένου να διασφαλίσει την είσπραξη των εσόδων από τον Φόρο Μεταβίβασης Ακινήτων αλλά και τον ΦΠΑ.

Σήμερα το κράτος χάνει σημαντικά έσοδα, δεδομένου ότι στο συμβόλαιο αναγράφεται η αντικειμενική αξία του ακινήτου και όχι η πραγματική τιμή πώλησης. Με αυτόν τον τρόπο, ο αγοραστής καταβάλλει μικρότερο φόρο μεταβίβασης, ενώ ένα σημαντικό ποσό παραμένει αδήλωτο και αφορολόγητο. Για παράδειγμα, κατά την αγορά ενός ακινήτου αξίας 200.000 η τράπεζα (παλαιότερα τα πιστωτικά ιδρύματα χορηγούσαν έως και το 100% της αξίας του ακινήτου) χορηγούσε το σχετικό δάνειο και αρκετές φόρες κάλυπτε το συνολικό ποσό της αγοραπωλησίας Ωστόσο, στο συμβόλαιο αναγραφόταν η αντικειμενική αξία, που μπορεί να είναι από 30 έως και 70% μικρότερη. Το τμήμα του δανείου πάνω από την αντικειμενική αξία χορηγείτο από τις τράπεζες ως επισκευαστικό. Με τον τρόπο αυτό ο αγοραστής πλήρωνε έναν μικρό φόρο στο ελληνικό Δημόσιο, ενώ εάν επρόκειτο για πρώτη κατοικία πιθανόν να γλίτωνε από τον φόρο μεταβίβασης ακινήτων.

Συνυπόλογοι

Στο σχέδιο που επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας, πιστωτικά ιδρύματα, συμβολαιογράφοι, δικηγόροι, αγοραστές και πωλητές θα είναι συνυπόλογοι, εφόσον διαπιστωθεί από τον έλεγχο φοροδιαφυγή. Για όλους τους παραπάνω θα προβλέπονται πρόστιμα, ενώ στα συμβόλαια αγοραπωλησίας θα προστεθούν νέα στοιχεία και θα υπογράφεται από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Τα δε συμβόλαια από το νέο έτος εξετάζεται να υποβάλλονται ηλεκτρονικά στη Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων, προκειμένου οι διασταυρώσεις των δηλούμενων στοιχείων αγοραπωλησιών να είναι ευκολότερες.

Επί της ουσίας, όλα τα στεγαστικά δάνεια θα μπορούν να ελέγχονται από τις φορολογικές αρχές, όπως επίσης και τα ποσά που καταβάλλονται κατά την αγορά ενός ακινήτου. Για τον πωλητή του ακινήτου που εισπράττει τμήμα του τιμήματος «μαύρο», υπάρχουν ήδη θεσμοθετημένες κυρώσεις, ωστόσο θα προστεθούν και άλλα «τσουχτερά» πρόστιμα.

Εκτός από τις αλλαγές που θα επέλθουν στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο του Ιουνίου με το νέο Εθνικό Φορολογικό Σύστημα, τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας ζητούν να ελεγχθούν οι ιδιοκτήτες ακινήτων για την πηγή προέλευσης των εισοδημάτων τους καθώς και για το πραγματικό ποσό που κατέβαλαν για την αγορά του ακινήτου, τα προηγούμενα έτη.

Επίσης, έχει δοθεί εντολή στις εφορίες στη Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων να αναζητήσουν την πραγματική τιμή πώλησης νεόδμητων ακινήτων στις μεγάλες πόλεις, με στόχο τον προσδιορισμό των πραγματικών κερδών των κατασκευαστικών εταιρειών, τον έλεγχο του «πόθεν έσχες» των αγοραστών και την καταβολή των φόρων που έχουν διαφύγει.

Ανοιγμα λογαριασμών

Σύμφωνα με τον νόμο (3156/2003), επιτρέπεται μέχρι και άνοιγμα των τραπεζικών λογαριασμών αγοραστών και πωλητών ακινήτων, στην περίπτωση που υπάρχουν βάσιμες υπόνοιες πως η πραγματική αξία ξεπερνά κατά πολύ την αναγραφόμενη στο συμβόλαιο. Εστω και εάν αυτή είναι η αντικειμενική.

Στο στόχαστρο του υπουργείου Οικονομικών μπαίνουν οι αγοραστές και πωλητές ακινήτων καθώς και οι κατασκευαστές για τα έτη από το 2005 έως και σήμερα. Η έκρηξη των συναλλαγών στην αγορά ακινήτων κυρίως το 2005, οπότε αρκετοί έσπευσαν να προλάβουν την επιβολή του ΦΠΑ, αποτελούν το πρώτο κύμα των ελέγχων από τη Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων και τις εφορίες έτσι ώστε να διαπιστωθεί αν οι αγορές καλύπτονται από το «πόθεν έσχες» ή δικαιολογούνται από τα δηλωθέντα εισοδήματα.

Ο έλεγχος των οικονομικών στοιχείων των νέων ιδιοκτητών ακινήτων θα πραγματοποιηθεί μέσω του νέου αναβαθμισμένου Taxis, το οποίο λόγω της 100πλάσιας ισχύος σε σχέση με τα προηγούμενα έτη επιτρέπει την άμεση επεξεργασία των κωδικών των φορολογικών δηλώσεων. Ειδικότερα, η Γενική Γραμματεία μέσω των ηλεκτρονικών διασταυρώσεων θα ελέγξει τα ποσά που καταβλήθηκαν για την απόκτηση των ακινήτων, τον τρόπο αγοράς τους (με μετρητά, στεγαστικό δάνειο, ανάλωση παλαιού κεφαλαίου κ.λπ.) αλλά και τις περιπτώσεις φορολογουμένων που προχώρησαν στην αγορά ακινήτου χωρίς η δαπάνη αυτή να δικαιολογείται από το ετήσιο οικογενειακό τους εισόδημα.

Στο μεταξύ, η επιτροπή για την αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος σχεδιάζει την αναπροσαρμογή του κόστους εκκίνησης (Κ.Ε.) και του ελάχιστου κόστους οικοδομής (ΕΚΚΟ) στις πραγματικές τιμές και επέκταση του ΕΚΚΟ σε όλες τις οικοδομικές άδειες (νέες κατασκευές και ανακατασκευές) και στις εγκρίσεις εργασιών μικρής κλίμακας. Με τον τρόπο αυτό, θα επιχειρηθεί η πάταξη της φοροδιαφυγής που συντελείται.

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ στις 26-2-2012)