ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΓΚΗ ΟΙ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΛΑΦΡΥΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΩΝ
Οι περισσότεροι άνθρωποι μαγεύονται από τη γοητεία των διατηρητέων κτιρίων. Πόσοι όμως από εμάς θα μπορούσαν να σηκώσουν το βάρος της κυριότητας και συντήρησης ενός;
Ο συνδυασμός της οικονομικής κρίσης, αλλά και των φορολογικών μέτρων που έχουν ληφθεί τα τελευταία χρόνια, έχουν φέρει σε εξαιρετικά δύσκολη θέση τους ιδιοκτήτες διατηρητέων σε όλη την Ελλάδα, μια και κατά κανόνα πρόκειται για κτίρια πολλών τετραγωνικών, τα οποία δεν βρίσκονται απαραίτητα... στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, αλλά ακόμα και σε απομακρυσμένα χωριά ή υποβαθμισμένες περιοχές, με λιγοστές πιθανότητες οικονομικής αξιοποίησης.
Ενας από αυτούς είναι και ο νομικός και πολιτικός επιστήμων κ. Βασίλης Δωροβίνης, καθώς το πατρικό του σπίτι στο Αργος είναι διατηρητέο. «Ηδη και προ κρίσης δεν υπήρχε καμία συγκροτημένη στρατηγική για τα διατηρητέα», λέει στην «Κ». «Αντίθετα, υπάρχει διάσπαση αρμοδιοτήτων ανάμεσα στο υπουργείο Περιβάλλοντος και το υπουργείο Πολιτισμού, ενώ οι ελαφρύνσεις (λ.χ. χαμηλότοκα δάνεια για επισκευές) που δίνει το κράτος είναι αμελητέες. Το αποτέλεσμα είναι τα διατηρητέα να καταρρέουν και το κράτος να μένει αδιάφορο».
Οπως εκτιμά ο κ. Δωροβίνης, το κράτος οφείλει να λάβει ειδική μέριμνα για τη φορολόγηση των διατηρητέων. Στο πλαίσιο αυτό, μαζί με ομάδα νομικών, κατέθεσαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας προσφυγή ενάντια στη διάταξη του Ν. 4042/11 (Ενισχυμένα μέτρα εποπτείας και εξυγίανσης των πιστωτικών ιδρυμάτων – Ρύθμιση θεμάτων χρηματοπιστωτικού χαρακτήρα και άλλες διατάξεις) που αφορά στα διατηρητέα. «Οι διατάξεις αυτές υποτίθεται ότι θα ευνοούσαν τα διατηρητέα, αλλά δεν ήταν μελετημένες επαρκώς και στην ουσία λειτουργούν εις βάρος τους. Για παράδειγμα, προκειμένου να μην καταβάλεις το τέλος, πρέπει το κτίριο να μην έχει ρεύμα ή να μην αποφέρει εισόδημα, δηλαδή... να εγκαταλειφθεί το κτίριο!».
Τι θα μπορούσε να γίνει; «Με δεδομένο ότι το κράτος δεν μπορεί να υποστηρίξει οικονομικά σε αυτή τη συγκυρία τα διατηρητέα, θα έπρεπε ίσως να υπάρξει μια ικανή φορολογική ελάφρυνση», εκτιμά η κ. Μάρω Αδάμη - Καρδαμίτση, ομότιμη καθηγήτρια στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ. «Παράλληλα, θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια επιτροπή στο αρμόδιο υπουργείο, κάτι όχι ιδιαίτερα πολυέξοδο, που να βοηθάει τον ιδιοκτήτη του διατηρητέου εκπονώντας τη μελέτη αποκατάστασης. Η υπηρεσία αυτή δεν είναι απαραίτητο να είναι δωρεάν, θα μπορούσε όμως να έχει συμβολικό κόστος και να υποστηριχθεί με μεταπτυχιακούς φοιτητές».
«Πρέπει να εξαλειφθούν οι αντιφατικότητες και οι ασυναρτησίες από τη νομοθεσία», λέει ο κ. Δωροβίνης. «Για παράδειγμα, για να επιδοτήσει κανείς από τον αναπτυξιακό νόμο την αναστήλωση και επανάχρηση ενός διατηρητέου πρέπει υποχρεωτικά να ιδρύσει εταιρεία. Αυτό δημιουργεί διάφορες στρεβλώσεις, αφού οι γονείς αναγκάζονται να εκμισθώνουν –εικονικά– το κτίριο στα παιδιά τους και κατόπιν να τους... περιλαβαίνει η εφορία, που θεωρεί ότι έχουν έσοδα από τα μισθώματα! Τέτοια παραδείγματα δυστυχώς είναι αναρίθμητα. Επιπλέον, πρέπει να υπάρξει μια ουσιαστική φορολογική ελάφρυνση και, κάποια στιγμή, να δημιουργήσει το κράτος μια συνεπή πολιτική για την αρχιτεκτονική κληρονομιά».