Η ΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΤΑ ΕΤΗ 2008-2012 ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΟ 2013
Άρθρο του μέλους της ΕΝΙΔΑΝΗ κ. Μιχάλη Σταθόπουλου, ηλεκτρονικού μηχανικού, μεταπτυχιακού φοιτητή ΜΒΑ.
Η κρίση της αγοράς ακινήτων εντείνεται τα τελευταία χρόνια κυρίως λόγω της υπερβάλλουσας προσφοράς (απόθεμα νεόδμητων κατοικιών περίπου 200000), της χαμηλής ζήτησης, της πτώσης προσδοκιών νοικοκυριών – επιχειρήσεων, της υπέρμετρης αύξησης φορολογίας ακινήτων και της έλλειψης ρευστότητας (περιορισμένη χρηματοδότηση αγοράς ακινήτων κυρίως από τράπεζες).
Οι επενδύσεις στις κατασκευές επιδεινώθηκαν το 2012 (-30%) έναντι το 2011 (πτώση 18%).
Οι τιμές κατοικιών από το 2012 αποκλιμακώνονται, ιδιαίτερα τα νεόδμητα ακίνητα που παρουσιάζουν μεγαλύτερη ετήσια πτώση έναντι των παλαιών, ενώ «αντιστέκονταν» στην πτώση τιμών τα προηγούμενα έτη. Επίσης ο δείκτης ενοικίων είναι αρνητικός (-2,1), ένδειξη της αποκλιμάκωσης αυτής (Πηγή: TτΕ).
Η συνολική πτώση αγοραίων τιμών περιόδου 2008-2012 εκτιμάται σε 52% στα γραφεία, 47% στα εμπορικά καταστήματα και 38% βιομηχανικά κτίρια.
Η πτώση των ενοικίων της περιόδου 2007-2012 εκτιμάται σε 53.1% εμπορικά καταστήματα, 32.4% στα γραφεία και 34.6% στις αποθήκες-βιομηχανικά κτίρια(Πηγή: NAI Global).
Στις τιμές νεόδμητων κατοικιών συνεχίζεται η αποκλιμάκωση τιμών και το 2013 (-11%). Εντούτοις η προσέλκυση ξένων επενδυτών σε περιοχές με ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα (τουρισμός, φυσικό περιβάλλον) αναμένεται να δώσει υψηλές αποδόσεις σε παραθεριστικές κατοικίες. Επίσης στα επαγγελματικά ακίνητα αναμένεται αύξηση των αποδόσεων για τους επενδυτές, λόγω μεγάλης πτώσης των εμπορικών αξιών των ακινήτων. Στις τιμές των ενοικίων ο δείκτης τιμών επιδεινώνεται (-5,3%), κυρίως λόγω της εντεινώμενης ύφεσης της οικονομίας το 2013(Πηγή: TτΕ).
Αντίθετα για την ανάκαμψη της αγοράς είναι απαραίτητη η συμβολή παραγόντων της αγοράς ακινήτων όπως σταθερότητα μακροοικονομικού περιβάλλοντος, θεσμικό πλαίσιο, μείωση φορολογίας ακινήτων, αύξηση χρηματοδότησης και βελτίωση στις προσδοκίες νοικοκυριών & επιχειρήσεων.